“จากคำว่า ปกติที่ไม่ปกติ … เมื่อคำพูดหมอเจ็บกว่าความเจ็บป่วยที่พาเราไปโรงพยาบาล”

ในสังคมไทยวันนี้ เราต้องยอมรับความจริงว่า คำว่า “ปกติ” จากปากหมอบางคน ไม่ได้ “ปกติ” เลยสักนิด
ผู้ป่วยจำนวนมากเดินออกจากห้องฉุกเฉิน ทั้งที่ร่างกายอาจไม่เป็นอะไรหนัก…
แต่ใจกลับบอบช้ำจากคำพูดที่ไร้ความเมตตา
นี่คือ “ปกติที่ไม่ปกติ” ซึ่งไม่ควรเกิดในวิชาชีพที่ถูกยกย่องว่าต้อง “รักษาชีวิต” ไม่ใช่ “ทำร้ายจิตใจ”

หมอที่ดีควรมีอะไรบ้าง? (พื้นฐานที่สุด แต่กลับหายากที่สุดในยุคนี้)

1) การสื่อสารอย่างมีสติ (Mindful Communication)

• ไม่พูดดูถูก

• ไม่ประชด

• ไม่เร่งรัด หรือไล่คนไข้แบบขาดมนุษยธรรม

• คำพูดเรียบง่าย สุภาพ และให้ความหวังในระดับ “รับผิดชอบได้”

เพราะผู้ป่วยทุกคนเดินเข้ามาด้วยความกลัว ความกังวล และความไม่รู้
หมอเพียงคำสองคำสามารถทำให้ใจคนไข้ “สงบ” หรือ “เสียศูนย์” ได้ทันที

2) สังเกตอาการ ไม่สังเกตท่าที

หมอที่ดี “มองอาการ ไม่ตัดสินบุคลิก”
ผู้ป่วยบางคนพูดไม่เก่ง
ผู้ป่วยบางคนกังวลจนพูดซ้ำ
ผู้ป่วยบางคนเจ็บจนสื่อสารไม่ได้

หน้าที่หมอคือ “หาสิ่งผิดปกติในสิ่งที่ดูปกติ” ไม่ใช่ตัดสินว่า
“ไม่มีอะไรหรอกเดี๋ยวก็หาย”
นี่แหละ “ปกติที่ไม่ปกติ” ตัวจริง

3) จรรยาบรรณแพทย์: ไม่ใช่หนังสือ แต่คือหัวใจ

• เคารพสิทธิผู้ป่วย

• รักษาความลับ

• ไม่เหยียด ไม่แบ่งชนชั้น

• ไม่ใช้อารมณ์

• ไม่พูดให้ผู้ป่วยรู้สึกด้อยค่า

ในห้องฉุกเฉิน ความไวเป็นสิ่งสำคัญ แต่ “ความหยาบ” ไม่ใช่ข้ออ้าง
ความกดดันไม่ใช่ใบอนุญาตให้ทำตัวไร้เมตตา

สิ่งที่หมอไม่ควรทำเด็ดขาด

• ใช้น้ำเสียงประชดเหยียด เช่น “แค่นี้ก็มา?”

• ด่าหรือแสดงอารมณ์

• ตัดสินผู้ป่วยจากหน้าตา อาชีพ ฐานะ

• ไม่อธิบายการรักษา

• ปล่อยให้นักศึกษาแพทย์สื่อสารแทนโดยไม่มีการควบคุม

เพราะคำพูดหมอสามารถกลายเป็น “มีดโกนอารมณ์” ที่ทำร้ายผู้ป่วยได้มากกว่าความเจ็บป่วย

หมอฉุกเฉินโดยเฉพาะ… ต้อง “เข้าใจ” ไม่ใช่แค่ “รักษา”

ER คือสนามที่ความเป็นมนุษย์สำคัญที่สุด

• คนไข้มาด้วยความกลัวเป็นอันดับแรก

• มาด้วยความเจ็บเป็นอันดับสอง

• และมาด้วยความไม่รู้เป็นอันดับสาม

หมอต้องโอบรับอารมณ์เหล่านี้… ไม่ใช่ผลักไสหรือดูถูก

ข้อคิดถึงว่าที่หมอ หมอใหม่ และหมอปากไม่ดี

“อาชีพแพทย์ไม่ใช่อาชีพเหนือคนอื่น
แต่เป็นอาชีพที่ควรมีหัวใจเหนือความโกรธ และคำพูดเหนืออารมณ์”

คุณอาจรักษาโรค แต่คำพูดบางคำทำให้ผู้ป่วยเจ็บจนรักษาไม่หาย

สิ่งที่คนไข้จำไม่ใช่ยา...
แต่คือวิธีที่หมอทำให้เขา “รู้สึก”

ถ้าคุณเป็นหมอที่ดีได้เพียง 10% แต่พูดดีและเข้าใจคนไข้ 90%
คุณจะเป็นหมอที่คนรัก

แต่ถ้าคุณเก่ง 100% แต่ปากร้าย
คุณก็เป็นเพียง “คนฉลาดที่โลกไม่อยากเข้าใกล้”

กฎหมายที่เกี่ยวกับคำพูดหมอ

อย่าคิดว่า “พูดอะไรไปก็จบในห้องตรวจ” เพราะ…

พ.ร.บ.คุ้มครองผู้บริโภค

ผู้ป่วยสามารถร้องเรียนได้ หากหมอมี

• พฤติกรรมหยาบคาย

• คำพูดก้าวร้าว

• การบริการที่ไม่เหมาะสม

• การทำให้เกิดความเสียหายทางจิตใจ

กฎหมายแพ่ง–อาญา (หมิ่นประมาท / ดูหมิ่น)

หากหมอพูดในเชิงเหยียด ดูถูก ประจาน

ข้อบังคับแพทยสภา

หมออาจโดนสอบจรรยาบรรณ
โดนพักใช้ใบประกอบโรคศิลป์
หรือร้ายแรงถึงขั้นเพิกถอน

คำพูดหมอไม่ใช่ลมปากลอย ๆ
แต่เป็น “หลักฐาน” ได้ในยุคที่ทุกคนมีโทรศัพท์

 ปกติที่ไม่ปกติ… ต้องยุติได้แล้วในวงการแพทย์ไทย

ผู้ป่วยไม่ได้ต้องการหมอที่เก่งที่สุด
แต่ต้องการหมอที่ “เคารพความเป็นมนุษย์” มากที่สุด

ในประเทศที่ระบบสาธารณสุขยังเหนื่อย
อย่างน้อย… ควรไม่มีคำพูดที่ทำร้ายกันเพิ่ม

และเมื่อใดที่หมอเริ่มพูดว่า
“อันนี้ปกติ” ทั้งที่มันผิดปกติชัดเจน
จงรู้ไว้เลยว่า…
นี่คือสัญญาณเตือนของระบบที่ควรได้รับการรักษาเช่นกัน

“จากคำว่าปกติ…ที่ไม่ปกติ”
หมอบางคนรักษาโรคเก่ง แต่รักษาน้ำใจคนไข้ไม่ได้เลย
คนป่วยไม่ได้ต้องการปาฏิหาริย์—ต้องการแค่ ความเป็นมนุษย์ จากคนตรงหน้า
ถ้าคำพูดทำร้ายคนไข้ได้…ต่อให้มีใบประกอบวิชาชีพก็ไม่ได้ทำให้ “คู่ควร” เป็นหมอมากขึ้นเลย